Ο Αύγουστος για τον Ελληνισμό, είναι ο μήνας της Παναγίας, καθώς θυμάται και τιμά την Κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου
Ο εορτασμός του Δεκαπενταύγουστου στην Ελλάδα
Πολυάριθμες εκκλησίες αφιερωμένες στην Παναγία βρίσκονται σε ολόκληρο τον ελληνικό χώρο, ορισμένες δε, όπου υπάρχουν θαυματουργικές εικόνες της, αποτελούν πανελλήνια θρησκευτικά προσκυνήματα και ο λαός τιμά και σέβεται την Παναγία, την οποία επικαλείται σε κάθε δύσκολη στιγμή της ζωής του.
Ο Αύγουστος για τον Ελληνισμό, είναι ο μήνας της Παναγίας, καθώς θυμάται και τιμά την Κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου.Ο Δεκαπενταύγουστος, «το Πάσχα του καλοκαιριού», είναι αφιερωμένος στην Παναγία, τη μητέρα όλων των Χριστιανών και εορτάζεται με ιδιαίτερη ευλάβεια σε όλο τον ελληνικό χώρο.
Η Παναγία έχει για τους Έλληνες και εθνική σημασία, αφού έχει συνδεθεί με τους αγώνες του έθνους και έτσι ο ελληνικός λαός την τιμά και τη σέβεται περισσότερο από κάθε άλλο ιερό πρόσωπο. Αυτή η ιδιαίτερη λατρεία που έχει ο ελληνικός λαός για την Παναγία φαίνεται και από τα εκατοντάδες προσωνύμια που της έχουν αποδώσει, αλλά και από τα αναρίθμητα προσκυνήματα ανά την επικράτεια. Πολυάριθμες εκκλησίες αφιερωμένες στην Παναγία, βρίσκονται σε ολόκληρο τον ελληνικό χώρο, ιδιαίτερα το νησιωτικό, ορισμένες δε, όπου υπάρχουν θαυματουργικές εικόνες της, αποτελούν πανελλήνια θρησκευτικά προσκυνήματα και ο λαός τιμά και σέβεται την Παναγία, την οποία επικαλείται σε κάθε δύσκολη στιγμή της ζωής του.
Η Παναγία η Ευαγγελίστρια στη Τήνο
Το μεγαλύτερο προσκύνημα του Δεκαπενταύγουστου γίνεται στην Τήνο με τους πιστούς γονυπετείς να φτάνουν στο ναό της Παναγίας της Ευαγγελίστριας για να εκπληρώσουν το τάμα τους στην εικόνα της Παναγίας.
Ο Ιερός Ναός Ευαγγελιστρίας χτίστηκε στο σημείο όπου βρέθηκε η Εικόνα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στις 30 Ιανουαρίου1823, που θεωρείται από τους πιστούς θαυματουργή. Μάλιστα, η εύρεση της Αγίας Εικόνας θεωρήθηκε θεϊκός οιωνός για το δίκαιο και την επιτυχία της επανάστασης ενάντια στον τουρκικό ζυγό, ενώ η ανέγερση του μεγαλοπρεπούς ναού αποτελεί το πρώτο μεγάλο αρχιτεκτονικό έργο του νεοσυσταθέντος ελληνικού κράτους.
Με Βασιλικό Διάταγμα του 1836, καθιερώθηκε ο εορτασμός της Παναγίας στην Τήνο να είναι οκταήμερος και να διαρκεί έως τα «εννιάμερα της Θεοτόκου», στις 23 Αυγούστου, όπου μέσα σε ατμόσφαιρα συγκίνησης, κατάνυξης και σεβασμού, ψάλλοντα ύμνοι και εγκώμια, μπροστά στον επιτάφιο και την εικόνα.
Η Παναγία Σουμελά στο Βέρμιο
Οι πιστοί από την Βόρεια Ελλάδα και όχι μόνο κατακλύζουν την Παναγία Σουμελά στις πλαγιές του Βερμίου, κοντά στο χωριό Καστανιά, για την πανηγυρική γιορτή του Δεκαπενταύγουστου. Η εκκλησία κτίστηκε το 1951 από τους πρόσφυγες του Πόντου, στη μνήμη της ιστορικής ομώνυμης μονής, τα ερείπια της οποίας βρίσκονται στο όρος Μελά, κοντά στην Τραπεζούντα του Πόντου. Εδώ φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, ο Τίμιος Σταυρός και το Ευαγγέλιο.
Χιλιάδες ευλαβείς προσκυνητές, καθώς και εκπρόσωποι Ομοσπονδιών και Ποντιακών Σωματείων από την Ελλάδα και το εξωτερικό ζούνε ανεπανάληπτες στιγμές θρησκευτικής κατάνυξης. Μετά τον εσπερινό της παραμονής στις 14 Αυγούστου γίνεται η λιτάνευση της Αγίας Εικόνας και στη συνέχεια ακολουθούν καλλιτεχνικές εκδηλώσεις με ποντιακά συγκροτήματα.
Ανήμερα της Παναγίας, στις 15 Αυγούστου, τελείται επίσημη δοξαστική λειτουργία στον ιερό ναό της Παναγίας, ο οποίος είναι αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας ακολουθούν παραδοσιακοί χοροί με τοπικά παραδοσιακά συγκροτήματα.
Παναγία Εκατονταπυλιανή στην Πάρο
Η κοσμοπολίτικη Πάρος αλλάζει πρόσωπο ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου, με πρωταγωνίστρια μια από τις εντυπωσιακότερες εκκλησίες του Αιγαίου, τον παλαιοχριστιανικό ναό της Εκατονταπυλιανής ή Καταπολιανής στο λιμάνι της Παροικιάς.
Σύμφωνα με την παράδοση, η εκκλησία έχει ενενήντα εννέα φανερές πόρτες, ενώ η εκατοστή είναι κλειστή και δεν φαίνεται. Η πόρτα αυτή θα φανεί και θα ανοίξει, όταν οι Έλληνες πάρουν την Πόλη.Πολλές παραδόσεις αναφέρονται στην ίδρυση της Εκατονταπυλιανής. Η πρώτη πληροφορεί ότι, όταν η Αγία Ελένη μητέρα πήγαινε στην Παλαιστίνη για να βρει τον Τίμιο Σταυρό, έφτασε στην Πάρο και προσευχήθηκε σ’ έναν μικρό ναό που βρίσκονταν στη θέση της Εκατονταπυλιανής. Κατά την προσευχή της έκανε τάμα ότι αν βρει τον Τίμιο Σταυρό, θα χτίσει στη θέση αυτή έναν μεγάλο ναό.Η προσευχή της εισακούστηκε. Βρήκε τον Τίμιο Σταυρό και, πραγματοποιώντας το τάμα της, ανήγειρε τον μεγαλόπρεπο ναό της Εκατονταπυλιανής. Μία δεύτερη παράδοση αναφέρει ότι το τάμα της Αγίας Ελένης ολοκλήρωσε ο γιος της Κωνσταντίνος, αυτοκράτορας του Βυζαντίου, καθώς η ίδια δεν πρόλαβε.Στο νησί γίνεται η περιφορά του Επιταφίου της Παναγίας και κατόπιν ακολουθεί το γλέντι στον παραλιακό δρόμο της Παροικιάς με μουσικούς και χορευτικά συγκροτήματα, ενώ τα ψαροκάικα βγαίνουν στον κόλπο της Παροικιάς και «φωτίζουν» τον ουρανό με θεαματικά πυροτεχνήματα. Την ίδια ώρα και στο λιμανάκι της Νάουσας, δεκάδες καΐκια με αναμμένες δάδες προσεγγίζουν την προβλήτα και δίνουν το σύνθημα για να αρχίσει η γιορτή.
Ιερά Μονή Εικοσιφοινίσσης στο Παγγαίο
Η Μονή Εικοσιφοινίσσης είναι χτισμένη σε υψόμετρο 753 μέτρων, στη βόρεια πλευρά του όρους Παγγαίου. Αναφορικά με την ονομασία αναφέρεται ότι ο Όσιος Γερμανός, μετά την ανέγερση του μοναστηριού, αναζητούσε κατάλληλη σανίδα για να γίνει η εικόνα της Θεοτόκου. Εκείνη με θαυματουργικό τρόπο του προσέφερε την μέχρι και σήμερα σωζόμενη εικόνα Της, που άστραφτε κι εξέπεμπε « φοινικούν », δηλαδή κοκκινωπό φως. Έτσι επικράτησε ο όρος «Εικοσιφοίνισσα» (εικών φοίνισσα – Εικοσιφίνισσα).
Κατά μια άλλη ισχνότερη εκδοχή ο κτήτωρ της Μονής, Άγιος Γερμανός, βρισκόταν σε ένα μέρος, μια μικρή όαση έξω από τη Μονή του Τιμίου Προδρόμου στους Αγίους Τόπους, όπου είχε είκοσι φοίνικες, εκεί έλαβε εντολή από τον άγγελο της Θεοτόκου για την ανέγερση της Μονής και σε ανάμνηση της τοποθεσίας την ονόμασε «Παναγία η Εικοσιφοίνισσα». Σε άλλη εκδοχή ονομάζεται « Κοσσσυφινίτσα », γιατί κατά την παράδοση, ένας κόσσυφος (κοτσύφι) οδήγησε τον Άγιο Γερμανό στο σημείο όπου αναβλύζει το Αγίασμα μέχρι και σήμερα κάτω από το παρεκκλήσιο της Αγ. Βαρβάρας. Πλήθος είναι οι πιστοί που έρχονται να προσκυνήσουν την «αχειροποίητο εικόνα της Θεοτόκου» και να ηρεμήσουν μέσα στο γαλήνιο περιβάλλον της.
Στις Σέρρες ο εορτασμός στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου «Παναγίτσα»
Στην πόλη των Σερρών το επίκεντρο των εορταστικών εκδηλώσεων είναι ο ιερός ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, γνωστός ως «Παναγίτσα». Το απόγευμα τελείται πανηγυρικός αρχιερατικός εσπερινός όπου ακούγονται τα εγκώμια της Παναγίας, αρτοκλασία και περιφορά του επιταφίου της Παναγίας. Ανήμερα της εορτής τελείται πανηγυρική αρχιερατική θεία λειτουργία . Πλήθος Σερραίων τιμούν με την παρουσία τους τις εκδηλώσεις.
Επισημαίνεται ότι σε πολλά χωριά της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών, υπάρχουν ναοί αφιερωμένοι στην Παναγία καθώς και παρεκκλήσια όπου πραγματοποιούνται πανηγύρεις. Μερικά από αυτά τα χωριά είναι το Ροδολίβος, η Κοίμηση, οι Άμπελοι, τα Μέταλλα, τα Άνω Πορόια, η Μαυροθάλασσα, το Αηδονοχώρι κ.α.
Δήμητρα Μετόκη metoki63@hotmail.com
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή/αναδημοσίευση (ολική ή μερική) του περιεχομένου της ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΤΩΝ ΣΕΡΡΩΝ , Σ (κείμενα, φωτογραφίες και βίντεο) με οποιονδήποτε τρόπο, ηλεκτρονικό ή μη, χωρίς την άδεια μας. Νόμος πνευματικής ιδιοκτησίας, Άρθρο 66 Ν.2121/93. Η αναπαραγωγή/αναδημοσίευση του περιεχομένου (κείμενα, φωτογραφίες και βίντεο) επιτρέπεται μόνο όταν γίνεται εν γνώση μας και με αναφορά της πηγής του.