Ξημερώματα της 6ης Απριλίου 1941, ακριβώς πριν από 81 χρόνια, οι σιδηρόφρακτες ναζιστικές ορδές επιτέθηκαν απρόκλητα στην Ελλάδα και στα οχυρά της θρυλικής «Γραμμής Μεταξά» στα βόρεια σύνορά της χώρας
6 Απριλίου 1941…81 χρόνια από την μάχη των Οχυρών, του Ρούπελ και του Ιστίμπεη
Η Μάχη των Οχυρών ήταν η πρώτη μάχη της Γερμανικής εισβολής στην Ελλάδα και διεξήχθη στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα και διήρκεσε 3 ημέρες από τις 6 έως τις 9 Απριλίου του 1941.
1941-2022, 81 χρόνια από την Μάχη των Οχυρών. Ήταν ξημερώματα της 6ης Απριλίου 1941, ακριβώς πριν από 81 χρόνια, όταν οι σιδηρόφρακτες ναζιστικές ορδές επιτέθηκαν απρόκλητα στην Ελλάδα και στα οχυρά της θρυλικής «Γραμμής Μεταξά» στα βόρεια σύνορά της χώρας. Η Μάχη των Οχυρών ή αλλιώς Μάχη της Γραμμής Μεταξά ήταν η πρώτη μάχη της Γερμανικής εισβολής στην Ελλάδα και διεξήχθη στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα και διήρκεσε 3 ημέρες από τις 6 έως τις 9 Απριλίου του 1941.
Οι Γερμανοί επιτελείς θεωρούσαν «περίπατο» την επιχείρηση κατά της Ελλάδας με την άμεση υπερκέραση των οχυρώσεων στην ελληνοβουλγαρική μεθόριο, προκειμένου να φτάσουν γρήγορα στην ενδοχώρα με στόχο αρχικά την Θεσσαλονίκη, αναγκάστηκαν τελικά να τροποποιήσουν τ’ αρχικά τους σχέδια.
Ο βασικός τους στόχος ήταν η κατάληψη των στρατηγικών περασμάτων της Στενωπού του Ρούπελ στις Σέρρες και του οροπεδίου του Κ. Νευροκοπίου στη Δράμα, που οδηγούν στο εσωτερικό της χώρας, όμως δεν επιτεύχθηκε παρά τις σοβαρές απώλειες.
Το ιστορικό της μάχης των Οχυρών, της μάχης των λιγοστών υπερασπιστών του οχυρού, απέναντι στη γερμανική μηχανή του Β’ Παγκοσμίου
Στο Οχυρό Ρούπελ
«Τα επιτεθέντα Στρατεύματά μας, προσέκρουσαν εις πείσμονα αντίστασιν. Η ικανότητα του εχθρού (Ελλήνων) για άμυνα, παραμένει αμείωτος» αναφέρει το πρώτο Γερμανικό πολεμικό ανακοινωθέν της 6ης Απριλίου 1941.
Η επίθεση των Γερμανών κατά των Οχυρών άρχισε την 05:15 της 6ης Απριλίου 1941 με σφοδρό βομβαρδισμό του Πυροβολικού με βλήματα διαφόρων διαμετρημάτων και από τις 06:00 και με αεροπλάνα κάθετης εφόρμησης (Στούκας), τα οποία αναπτυγμένα σε σχηματισμούς έριχναν βόμβες, κάτω από το τρομερό σφύριγμα των σειρήνων τους.
Ημέρες και νύχτες διαρκή η γιγαντομαχία… Όλα τα εχθρικά κύματα θραύονται πάνω στην Ψυχή του Έλληνα Στρατιώτη… Οι απώλειες των Γερμανών ήταν τρομακτικές.
Κατά την 4η ημέρα (9 Απριλίου), οι βομβαρδισμοί και οι επιθέσεις επαναλήφθηκαν. Στις 17:00 Γερμανικό αυτοκίνητο με υψωμένη της λευκή σημαία, πλησιάζει τις Ελληνικές θέσεις στο κεντρικό δρόμο Κούλας-Σιδηροκάστρου. Τρεις Έλληνες στρατιώτες με επικεφαλής τον Ανθυπολοχαγό Δαμιανό πήγαν προς συνάντησή τους. Ο επικεφαλής Γερμανός αξιωματικός, χαιρετά τους Έλληνες σε στάση προσοχής και ζητά την παράδοση του οχυρού διότι οι Γερμανοί ήδη έχουν εισέλθει στην Θεσσαλονίκη και υπεγράφη ανακωχή.
Ο Διοικητής του οχυρού, Ταγματάρχης Γεώργιος Δουράτσος απήντησε: «Τα οχυρά δεν παραδίδονται, αλλά καταλαμβάνονται»!!!
Ο Γερμανός αξιωματικός διαβεβαιώνει στην στρατιωτική του τιμή, πως δεν πρόκειται για τέχνασμα. Τελικά η παράδοση του Ρούπελ έγινε την επομένη 10 Απριλίου, στις 06:00, αφού ο διοικητής έλαβε διαταγή κατάπαυσης του πυρός. Εξερχόμενοι οι Έλληνες μαχητές, απολαμβάνουν τιμές από Γερμανικό άγημα, το οποίο καλείται να επιθεωρήσει ο Έλληνας Ταγματάρχης. Η Ελληνική Σημαία δεν υποστέλλεται, παρά μόνο μετά την αποχώρηση και του τελευταίου Έλληνα Στρατιώτη. Τα ξίφη των αξιωματικών και τα όπλα δεν αφαιρέθηκαν!
Ο Γερμανός Ταγματάρχης, Max Wuensche, μετέπειτα Αξιωματικός των SS και Υπασπιστής του Αδόλφου Χίτλερ, απευθυνόμενος στον Έλληνα Ταγματάρχη, δήλωσε: «Σας διαβιβάζω τα συγχαρητήρια και τον θαυμασμό των ανωτέρων μου. Οι Γερμανοί αισθανόμεθα υπερήφανοι που είχαμε αντίπαλο έναν τόσο ηρωικό Στρατό».
Ο νεαρός και σκληροτράχηλος Γερμανός Ταγματάρχης, θα γράψει στο προσωπικό του ημερολόγιο…« εδώ πάνω, ακριβώς κάτω από την κορυφή στο κεντρικό σημείο του Ρούπελ, μένουμε άφωνοι! Μπροστά η κορυφή… αδύνατον να προχωρήσουμε. Όποιος τολμήσει να ξεμυτίσει γαζώνεται. Ποιος μπορούσε να φανταστεί ότι τα λίγα και με δυσκολία φτιαγμένα αυτά οχυρά, θα ήταν τόσο δυνατά και μοντέρνα! Ποιος μπορούσε να πιστέψει ότι οι Έλληνες θα μας αντιστέκονταν τόσο σκληρά, με τόσο πείσμα και ηρωισμό!».
Οι Γερμανοί δεν κράτησαν αιχμαλώτους εις ένδειξη τιμής και σεβασμού…
Το οχυρό Ρούπελ με διοικητή τον Ταγματάρχη Πεζικού Γεώργιο Δουράτσο και δύναμη 27 Αξιωματικούς και 950 οπλίτες, είχε απώλειες που ανήλθαν στους 44 νεκρούς και 152 τραυματίες.
Στο Οχυρό Ιστίμπεη
Το Oχυρό ”ΙΣΤΙΜΠΕΗ” αποτελούσε τμήμα του συγκροτήματος των Οχυρών της Μακεδονίας. Η δύναμη του Οχυρού ήταν 10 Αξιωματικοί και 300 Οπλίτες. Ο διαθέσιμος οπλισμός ήταν 2 πυροβόλα των 75 χιλ., 1 αντιαρματικό των 37 χιλ., 1 αντιαεροπορικό των 20 χιλ.,2 όλμοι των 81 χιλ.,26 πολυβόλα,9 οπλοπολυβόλα και 17 βομβιδοβόλα. Επιπλέον ο ατομικός οπλισμός των ανδρών. Το Οχυρό ”ΙΣΤΙΜΠΕΗ” είχε 30 επιφανειακά έργα και 2.297 μ. υπογείων στοών, που αποτελούσαν ένα στεγανό σύνολο. Στις 05:15 της 6ης Απριλίου 1941, τα γερμανικά στρατεύματα που βρίσκονταν στη Βουλγαρία, χωρίς να τηρηθούν τα συνήθη διπλωματικά έθιμα του τελεσιγράφου και της παροχής προθεσμίας προς απάντηση, εισέβαλαν στο ελληνικό έδαφος. ‘ρχισε ο βομβαρδισμός του Οχυρού ”ΙΣΤΙΜΠΕΗ” με πυροβολικό διαφόρων διαμετρημάτων, ενώ συγχρόνως πυροβόλα ευθυτενούς τροχιάς, ταγμένα επί της μεθορίου, σε αποστάσεις 250 έως 600 μέτρων από αυτή, έβαλαν εναντίον των φατνωμάτων των πολυβολείων. Την 06:00 ώρα, πολυάριθμα σμήνη αεροπλάνων καθέτου εφορμήσεως άρχισαν να σφυροκοπούν την επιφάνεια του Οχυρού, καταστρέφοντας το μοναδικό αντιαεροπορικό πολυβολείο, που μέχρι τη στιγμή εκείνη είχε καταρρίψει 4 εχθρικά αεροπλάνα. Την 07:00 ώρα, αφού σταμάτησε ο βομβαρδισμός, ο εχθρός επιτίθεται με πυκνά κύματα πεζικού. Σκληρός αγώνας διεξάγεται και ολόκληρα εχθρικά τμήματα αποδεκατίζονται. Περί την 08:00 ώρα ο εχθρός κατορθώνει να θέσει πόδα επί της επιφανείας του Οχυρού. Προς ανακούφιση των αμυνομένων, διετάχθη περί την μεσημβρία αντεπίθεση, η οποία τελικά απέτυχε λόγω της τεράστιας υπεροχής του εχθρού σε πυροβολικό και αεροπορία. Κατά τις πρώτες νυκτερινές ώρες, οι Γερμανοί, εισέρχονται στο εσωτερικό του Οχυρού, αλλά μετά από αιματηρό αγώνα εκμηδενίζονται. Το πρωί της 7ης Απριλίου, βρήκε το Οχυρό ” ΙΣΤΙΜΠΕΗ” να συνεχίζει το σκληρό και επικό αγώνα του. Όλα τα επιφανειακά έργα του Οχυρού έχουν καταστραφεί. Επανειλημμένες απόπειρες των Γερμανών, για κάθοδο εντός των στοών, αποκρούονται με βαρειές απώλειες. Κατόπιν αυτού, οι Γερμανοί φράσσουν τα φατνώματα των πολυβολείων και των υπολοίπων έργων, διοχετεύουν αποπνικτικά αέρια και κατορθώνουν να δημιουργήσουν ανυπόφορη κατάσταση. Οι άνδρες δυσχεραίνονται να αναπνεύσουν και προ της απειλής του θανάτου από ασφυξία, ο Διοικητής του Οχυρού Ταγματάρχης Πικουλάκης Ξάνθος, περί την 16:00 ώρα διατάσσει την παράδοσή του. Οι απώλειες κατά το διήμερο αγώνα των υπερασπιστών του Οχυρού, ανήλθαν σε 15 νεκρούς και 50 τραυματίες. Οι απώλειες των Γερμανών ήταν κατά πολύ μεγαλύτερες. Για τον ηρωισμό και τη γενναιότητα των υπερασπιστών του Οχυρού ”ΙΣΤΙΜΠΕΗ”, εκφράσθηκαν με θαυμασμό οι Γερμανοί και δήλωσαν απερίφραστα, ότι εάν δεν διέθεταν συντριπτική υπεροχή σε αεροπλάνα, άρματα και αντιαρματικά πυροβόλα, η πτώση του Οχυρού θα ήταν αδύνατη.
Δήμητρα Μετόκη metoki63@hotmail.com
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή/αναδημοσίευση (ολική ή μερική) του περιεχομένου της ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΤΩΝ ΣΕΡΡΩΝ, (κείμενα, φωτογραφίες και βίντεο) με οποιονδήποτε τρόπο, ηλεκτρονικό ή μη, χωρίς την άδεια μας. Νόμος πνευματικής ιδιοκτησίας, Άρθρο 66 Ν.2121/93.
Η αναπαραγωγή/αναδημοσίευση του περιεχομένου (κείμενα, φωτογραφίες και βίντεο) επιτρέπεται μόνο όταν γίνεται εν γνώση μας και με αναφορά της πηγής του.