Κήρυξε παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο
Ο Τραμπ επέβαλε δασμούς στα πάντα και σε όλους, ποιοι επηρεάζονται – Αγωνία στις αγορές
Σε ένα show στον Κήπο των Ρόδων του Λευκού Οίκου, ο Ντόναλντ Τραμπ κήρυξε παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο επιβάλλοντας δασμούς σε «όλες» τις χώρες.
Η 2α Απριλίου 2025, ή αλλιώς «Ημέρα Απελευθέρωσης των ΗΠΑ» όπως την αποκάλεσε ο Τραμπ, θα μείνει στην ιστορία ως η ημέρα που ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε μια σειρά από δραστικά μέτρα που ανατρέπουν τη διεθνή εμπορική ισορροπία.
Ο Τραμπ, σε μία εκρηκτική ομιλία διάρκειας 60 λεπτών στον Κήπο των Ρόδων του Λευκού Οίκου, αποκάλυψε την επιβολή αυστηρών δασμών που αφορούν πολλές χώρες και προϊόντα, με την Αμερική να αναλαμβάνει έναν «οικονομικό πόλεμο» που θα επηρεάσει παγκόσμιες οικονομίες και σχέσεις.
Ο Τραμπ «μοίρασε»… απλόχερα δασμούς, λέγοντας 200 φορές τη λέξη «American» και άλλες τόσες τις λέξεις «amazing» (καταπληκτικό) και «fantastic» (φανταστικό).
Από την πλευρά του ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ συμβούλεψε «όλες» τις κυβερνήσεις σε διεθνές επίπεδο να το σκεφτούν προτού «ανταποδώσουν» τους δασμούς που εξήγγειλε ο Τραμπ.
Οι δασμοί των ΗΠΑ και οι επιπτώσεις τους
Αρχικά, ο Τραμπ ανακοίνωσε την επιβολή δασμών 25% σε όλα τα αυτοκίνητα που κατασκευάζονται εκτός ΗΠΑ. Στόχος αυτής της κίνησης είναι να προστατεύσει την εγχώρια αυτοκινητοβιομηχανία και να αναστρέψει τις «φρικτές ανισορροπίες» του εμπορίου, τις οποίες κατηγόρησε για την κατάρρευση της αμερικανικής βιομηχανικής βάσης και την απειλή για την εθνική ασφάλεια. Η απόφαση αυτή, με άμεση εφαρμογή από τα μεσάνυχτα, πυροδοτεί ανησυχίες για τις συνέπειες που θα έχει στην παγκόσμια αγορά αυτοκινήτου και στην καθημερινή ζωή των Αμερικανών πολιτών, οι οποίοι θα βρεθούν αντιμέτωποι με αυξημένες τιμές και μειωμένο ανταγωνισμό.
Παράλληλα, ο πρόεδρος Τραμπ ανακοίνωσε δασμούς 20% στις εισαγωγές από την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και 10% για το Ηνωμένο Βασίλειο, σε μια κίνηση που φαίνεται να αντανακλά τις έντονες εμπορικές διαφορές που υπήρξαν με τους δύο αυτούς οικονομικούς εταίρους. Αντίστοιχοι δασμοί επιβλήθηκαν σε πολλές άλλες χώρες, όπως η Κίνα (34%), η Ινδία (26%), η Νότια Κορέα (25%), και η Ιαπωνία (24%). Μάλιστα, η Καμπότζη θα αντιμετωπίσει δασμούς 49%, και η Ταϊβάν 32%.
Aπό ολόκληρη τη λίστα απουσιάζει η Ρωσία. Σχετικά ερωτηθείς ο υπ. Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπένσετ, ανέφερε: «Η Ρωσία δεν βρίσκεται στη λίστα των δασμών επειδή δεν διεξάγουμε εμπόριο μαζί της. Βρίσκεται σε καθεστώς κυρώσεων».
Αναλυτικά οι δασμοί Τραμπ ανά χώρα
20% στην ΕΕ,
46% στο Βιετνάμ,
32% στην Ταϊβάν,
24% στην Ιαπωνία,
26% στην Ινδία,
25% στη Νότια Κορέα,
36% στην Ταϊλάνδη
31% στην Ελβετία
32% στην Ινδονησία
24% στη Μαλαισία
49% στην Καμπότζη
30% στη Νότια Αφρική
10% στο Ηνωμένο Βασίλειο
10% στην Αυστραλία
10% στη Βραζιλία
37% στο Μπαγκλαντές
17% στο Ισραήλ
10% στην Τουρκία
29% στο Πακιστάν
10% στη Σιγκαπούρη
«Η Αμερική ξανά μεγάλη»
Η ομιλία του Ντόναλντ Τραμπ αποπνέει μία έντονη αίσθηση εθνικισμού και φιλοδοξίας για την αναγέννηση της αμερικανικής βιομηχανίας. Ο μεγιστάνας χρησιμοποίησε υπερβολικά θετικά επιθετικά επίθετα, όπως «φανταστική» και «εκπληκτική», για να περιγράψει τις επιπτώσεις των νέων αυτών μέτρων. Ανέφερε χαρακτηριστικά ότι αυτή η ημέρα θα μείνει στην ιστορία ως «η ημέρα που η Αμερική έγινε και πάλι μεγάλη, αναγεννώντας τη βιομηχανία της και διεκδικώντας το πεπρωμένο της».
Ο Τραμπ αναφέρθηκε στην απογοήτευση που αισθάνεται απέναντι στις προηγούμενες αμερικανικές κυβερνήσεις, κατηγορώντας τους πρώην προέδρους ότι απέτυχαν να προστατεύσουν τα συμφέροντα των Αμερικανών εργαζομένων, επιτρέποντας τη λεηλασία από άλλα έθνη. Μετά από δεκαετίες εμπορικών αδικιών, υποσχέθηκε ότι τώρα, με τα μέτρα που ανακοίνωσε, οι ΗΠΑ θα ξανακερδίσουν τη χαμένη τους θέση στην παγκόσμια αγορά.
Η πολιτική των δασμών Τραμπ και οι επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία
Η πολιτική των δασμών που υιοθετούν οι ΗΠΑ, με στόχο την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής και την αποκατάσταση του εμπορικού ισοζυγίου, έχει προκαλέσει έντονες συζητήσεις στην παγκόσμια οικονομία. Η στρατηγική αυτή αποσκοπεί στην αποκατάσταση της παραγωγικής δύναμης των ΗΠΑ και στη μείωση του εμπορικού ελλείμματος, το οποίο για πολλά χρόνια πλήττει την αμερικανική οικονομία. Ωστόσο, οι συνέπειες μπορεί να είναι πολυδιάστατες και όχι πάντα ευνοϊκές, τόσο για τις ΗΠΑ όσο και για την παγκόσμια κοινότητα.
Ο στόχος των δασμών που ανακοίνωσε ο Τραμπ
Η κύρια επιδίωξη πίσω από την επιβολή δασμών είναι να προστατευθούν οι αμερικανικές βιομηχανίες από τον ανταγωνισμό των ξένων προϊόντων, ενθαρρύνοντας τη διατήρηση ή ακόμα και την αύξηση της παραγωγής εντός των ΗΠΑ. Αυτό θεωρητικά θα μπορούσε να ενισχύσει την αμερικανική οικονομία και να προσφέρει νέες θέσεις εργασίας, δημιουργώντας μια πιο ισχυρή και αυτάρκη οικονομία.
Ωστόσο, η επιβολή αυτών των δασμών έχει σημαντικές επιπτώσεις και στις τιμές των προϊόντων που καταναλώνουν οι Αμερικανοί πολίτες. Ειδικότερα, τα προϊόντα που εισάγονται από χώρες με τις οποίες οι ΗΠΑ επιβάλλουν υψηλούς δασμούς γίνονται ακριβότερα για τους καταναλωτές. Αυτό ενδέχεται να οδηγήσει σε αύξηση του κόστους ζωής και να περιορίσει την αγοραστική δύναμη των πολιτών, ειδικά σε μια περίοδο που η οικονομία δεν χαρακτηρίζεται από ευημερία.
Κλιμακώνεται ο εμπορικός πόλεμος
Επιπλέον, η επιβολή δασμών αναμένεται να προκαλέσει αντίποινα από άλλες χώρες, οι οποίες εισάγουν τους δικούς τους δασμούς σε προϊόντα από τις ΗΠΑ. Αυτή η αλυσιδωτή αντίδραση μπορεί να εξελιχθεί σε έναν πλήρη εμπορικό πόλεμο, με καταστροφικές συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία. Οι υψηλότεροι δασμοί αυξάνουν το κόστος των αγαθών και των υπηρεσιών, επηρεάζοντας όχι μόνο τις χώρες που πλήττονται άμεσα από τα μέτρα, αλλά και την ίδια την αμερικανική οικονομία, καθώς οι επιχειρήσεις που εξαρτώνται από εξαγωγές ενδέχεται να δουν τις πωλήσεις τους να μειώνονται.
«Καμπανάκι» για νέους δασμούς
Σύμφωνα με τον οικονομικό αναλυτή του BBC, Faisal Islam, υπάρχει πρόβλεψη για την επιβολή ακόμα πιο αυστηρών δασμών, αν οι άλλες χώρες ανταποκριθούν με αντίποινα. Αυτό υπογραμμίζει την ένταση που υπάρχει στο διεθνές εμπόριο και την αβεβαιότητα για το μέλλον των σχέσεων μεταξύ των μεγάλων οικονομιών του κόσμου.
Η στρατηγική του Τραμπ να «ξανακάνει την Αμερική πλούσια»
Η πολιτική αυτή έρχεται με το σύνθημα «να ξανακάνουμε την Αμερική πλούσια», το οποίο υπήρξε κεντρικό στοιχείο της προεκλογικής εκστρατείας του Αμερικανού Προέδρου. Η επιβολή των δασμών είναι μέρος αυτής της ευρύτερης στρατηγικής για την ενίσχυση της εγχώριας οικονομίας, τη μείωση της ανεργίας και την αύξηση της παραγωγικότητας. Ωστόσο, ενώ οι προθέσεις είναι να ενισχυθεί η αμερικανική οικονομία, οι μακροπρόθεσμες συνέπειες αυτής της πολιτικής είναι αβέβαιες. Η ένταση στις εμπορικές σχέσεις και οι αυξημένες τιμές μπορεί να πλήξουν την ανάπτυξη, ενώ οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις ενδέχεται να υποφέρουν από τις συνέπειες των υψηλών δασμών.
Οι αντίκτυποι στον Παγκόσμιο Οικονομικό Χάρτη
Οι δασμοί που επιβάλλει ο Τραμπ αναμένεται να προκαλέσουν σοβαρές επιπτώσεις στις παγκόσμιες εμπορικές σχέσεις. Οι χώρες που πλήττονται από τα μέτρα του, όπως η Κίνα και η Ευρωπαϊκή Ένωση, ενδέχεται να αντιδράσουν με δικά τους αντίμετρα, οδηγώντας σε έναν σφοδρό εμπορικό πόλεμο που θα επηρεάσει εκατομμύρια εργαζομένων και καταναλωτών παγκοσμίως.
Τα προϊόντα που εισάγονται στις ΗΠΑ θα γίνουν ακριβότερα, γεγονός που αναμένεται να πλήξει τους Αμερικανούς καταναλωτές με αυξημένες τιμές. Αντίστοιχα, οι αμερικανικές εταιρείες που εξαρτώνται από το εξωτερικό εμπόριο και τις διεθνείς αλυσίδες εφοδιασμού ενδέχεται να βρουν δυσκολίες στην παραγωγή και εξαγωγή των προϊόντων τους.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι υπόλοιποι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ αναμένεται να αναλάβουν δράση, πιθανώς μέσω αντισταθμιστικών μέτρων, τα οποία όμως δεν πρόκειται να ελαχιστοποιήσουν πλήρως τις αρνητικές επιπτώσεις που θα έχουν τα νέα δασμολογικά μέτρα στην παγκόσμια οικονομία.
Ανησυχίες στους Ρεπουμπλικάνους
Η πολιτική του Τραμπ με τους δασμούς προκαλεί ανησυχία και μέσα στο ίδιο του το κόμμα. Ρεπουμπλικανοί γερουσιαστές, όπως η Σούζαν Κόλινς και ο Ρον Τζόνσον, εκφράζουν επιφυλάξεις για τα αποτελέσματα που θα έχει η πολιτική του Τραμπ στις τοπικές οικονομίες των πολιτειών τους. Ειδικά για περιοχές που εξαρτώνται από τις εμπορικές σχέσεις με τον Καναδά και άλλες χώρες, οι νέοι δασμοί μπορεί να έχουν καταστροφικές συνέπειες.
Αυτό το «χρηματιστήριο αβεβαιότητας» στην πολιτική των δασμών έχει προκαλέσει προβληματισμό ακόμη και στους πιο πιστούς υποστηρικτές του, οι οποίοι προτιμούν να πιστεύουν ότι πρόκειται για μια στρατηγική διαπραγμάτευσης που αποσκοπεί στην επίτευξη καλύτερων συμφωνιών με τους εμπορικούς εταίρους. Ωστόσο, η αυξανόμενη ένταση και η αίσθηση ότι οι δασμοί μπορεί να είναι μόνον η αρχή του εμπορικού πολέμου δεν αφήνουν περιθώρια για αισιοδοξία.